Asset Publisher
Lasy i leśnicy w obliczu zmian klimatycznych
Zmiany klimatu odczuwalne są przez każdego z nas. Przed wybuchem pandemii koronawirusa tematy dotyczące zmian klimatycznych na Ziemi były silnie akcentowane w mediach. Chyba każdy z nas ma przed oczami obraz topniejących lodowców na Grenlandii i wyschniętego koryta Wisły w Warszawie. W sprawach związanych z ociepleniem klimatu wypowiadali się naukowcy, aktywiści, politycy, a nawet celebryci. Polscy leśnicy już wiele lat temu dostrzegli ten problem i rozpoczęli konkretne działania.
Ostatnimi laty zjawiska pogodowe w Polsce zaczęły przeczyć przyjętemu podziałowi na cztery pory roku. Zimy miały stosunkowo łagodny przebieg - w niektórych regionach naszego kraju pokrywa śnieżna utrzymywała się przez zaledwie kilka dni, nie odnotowywano także siarczystych mrozów. W okresie od wiosny do jesieni zdarzały się trwające wiele dni fale upałów. Opady deszczu przestały występować regularnie – długotrwałe okresy bezopadowe przeplatane były intensywnymi ulewami połączonymi z burzami i huraganowym wiatrem. Zjawiska te przyczyniły się do powstania suszy hydrologicznej w przeważającej części kraju.
Lasy pokrywają niespełna jedną trzecią powierzchni Polski, z czego około 80% znajduje się w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. To olbrzymi areał, niezwykle ważny w celu łagodzenia zmian klimatycznych. Nie trzeba być wybitnym specjalistą, aby stwierdzić, iż warunki klimatyczne wewnątrz lasu różnią się od tych na otwartej przestrzeni. Korony drzew ograniczają dopływ światła słonecznego, dzięki czemu niższa jest temperatura, wyższa zaś wilgotność powietrza.
Mając świadomość szczególnego znaczenia lasów, polscy leśnicy od lat realizują projekty mające na celu przeciwdziałanie zmianom klimatycznych. W latach 2007 - 2013 Lasy Państwowe rozpoczęły realizację projektów „Małej retencji nizinnej” oraz „Małej retencji górskiej”. Były one współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach programu „Infrastruktura i Środowisko”. Efektem realizacji obu wspomnianych projektów była budowa ok. 7 tysięcy obiektów retencjonujących ponad 43 miliony m3 wody. Od roku 2014 Lasy Państwowe realizują projekty adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych i górskich. Projekty te również dofinansowane są ze środków unijnych. Planowanymi efektami realizacji projektów będzie wykonanie ponad 2 tysięcy obiektów piętrzących wodę lub spowalniających jej odpływ, które pozwolą zretencjonować 2,5 miliona m3 wody.
Nadleśnictwo Limanowa od samego początku uczestniczy w opisanych wyżej projektach, dzięki którym powstało wiele obiektów retencjonujących wodę, spowalniających jej odpływ, a nawet przepławka dla ryb. Szczególnie interesujące są malowniczo położone zastoiska wody, mające formę niewielkich górskich stawów. Na naszej stronie internetowej już niedługo ukazywać będą się artykuły opisujące te obiekty w formie miniprzewodników turystycznych.
