Realizując podstawowe cele i zadania jakie nakłada na PGL Lasy Państwowe ustawodawca – Ustawa z dnia 28.09.1991 o lasach (Dz.U. 2017 poz. 788 z późn.zm.), polegające m.in. na zachowaniu lasów i korzystnego ich wpływu na środowisko, warunki życia i zdrowie człowieka oraz równowagę przyrodniczą, ochronę lasów, gleb i terenów szczególnie narażonych na zniszczenie i uszkodzenie, jak również produkcji drewna na zasadzie najwyższej opłacalności, surowców i produktów ubocznego użytkowania, pracownicy Nadleśnictwa Limanowa wykonali szacunki brakarskie na powierzchni 596,88 ha drzewostanów przedrębnych oraz 215 ha drzewostanów rębnych.

Według encyklopedii leśnej szacunek brakarski jest to ustalenie za pomocą określonych metod ilości i jakości sortymentów drewna okrągłego możliwych do pozyskania z drzew (drzewostanów) przeznaczonych do wycięcia w danym, najczęściej w kolejnym roku. Przy wykonywaniu szacunku brakarskiego określa się także warunki i sposób pozyskiwania oraz wywozu drewna, a także przybliżony termin wykonywania prac. Zestawienia szacunku brakarskiego są podstawą do sporządzania planu pozyskania i sprzedaży drewna w kolejnym roku gospodarczym.

Prace wykonywane w terenie wymagały dużego doświadczenia, wiedzy i cierpliwości. Na podstawie wykonanych szacunków dowiedzieliśmy się jakie gatunki drzew oraz w jakich sortymentach o określonej jakości można zaoferować do sprzedaży w przyszłym roku. Dochody uzyskane ze sprzedaży drewna finansują całą działalność gospodarczą prowadzoną w lasach, a więc pozyskanie i zrywkę ściętego drewna, zakup i sadzenie sadzonek na miejsce drzew już wyciętych, jeżeli nie pojawiło się odnowienie naturalne (w miejsce jednego wyciętego drzewa sadzi się ok. 13 młodych), prace pielęgnacyjne w drzewostanach młodszych klas wieku, gdzie celem jest poprawienie jakości produkowanej masy drzewnej, zwiększenie biologicznej i statycznej odporności drzewostanu na działanie czynników abiotycznych oraz ogólne poprawienie stanu sanitarnego lasu. Znaczny procent kosztów działalności PGL LP stanowi budowa nowych dróg, utrzymanie już istniejących, budowa parkingów leśnych, obiektów turystycznych i edukacyjnych, jak również dofinansowywanie działalności Parków Narodowych i in.

Pracownicy Nadleśnictwa od zawsze wykonywali szacunki brakarskie z wielkim zaangażowaniem i z dbałością o wielkość i jakość lasu, mając świadomość o unikalnym położeniu i charakterystyce górskich drzewostanów, decydując się na wycięcie tylko takiej liczby drzew na ile pozwala roczny rozmiar użytkowania. Ilość wycinanego w m3 drewna jest zawsze niższa od corocznego przyrostu masy drzewnej na pniu, dlatego sumaryczna ilość drewna występująca w naszych lasach cały czas się zwiększa.

W praktyce wykonywanie szacunków można podzielić na trzy grupy:

• w drzewostanach przedrębnych wykorzystuje się metodę „przez porównanie”, określenie ilości i jakości sortymentów wykonujemy na podstawie porównania drzewostanu planowanego do użytkowania z podobnym, gdzie prace już wykonano w przeszłości i znana jest uzyskana liczba struktura sortymentów – w terenie należy jedynie zaznaczyć drzewa planowane do pozyskania bez potrzeby pomiaru pierśnicy oraz wysokości;
• w drzewostanach rębnych wykorzystuje się metodę posztuczną – oprócz zaznaczenia farbą każdego drzewa przeznaczonego do wycięcia, szacowanie dokonywane jest na podstawie pomiaru pierśnicy i określenia wysokości dla poszczególnych klas grubości - każde drzewo należy przypisać do poszczególnej klasy jakości;
• w cięciach przygodnych stosowana jest jeszcze metoda masowa, gdzie określenie ilości i struktury sortymentów do pozyskania wykonuje się na podstawie oceny drzewostanu bez wykonywania pomiarów, tzn. na podstawie doświadczenia leśniczego.

Cały obszar lasu, gdzie planuje się pozyskanie drewna podczas szacunków jest lustrowany, wyznacza się trwale (najczęściej farbą w sprayu) granice wydzieleń oraz drzewa przeznaczone do wycięcia. W trakcie pracy musimy również rozważyć jakie drzewa zostaną pozostawione w formie biogrup i użytków ekologicznych oraz jakie gatunki objęte ochroną roślin występują na danej powierzchni i jak należy je zabezpieczyć. W tym czasie planuje się również sieć szlaków technologicznych (tzw. zrywkowych) dostosowanych do wielkości planowanych do użycia maszyn i rodzaju zrywki drewna w celu ochrony drzewostanu podczas wykonywanych prac. Wszystkie zebrane dane wprowadzane do programu „Brakarz” przez leśniczych są sprawdzane, monitorowane oraz akceptowane przez specjalistów w biurze Nadleśnictwa, którzy w późniejszym czasie są odpowiedzialni za poprawność wprowadzonych danych oraz stworzenie planu pozyskania i sprzedaży drewna.